Orqanizmimizi payıza necə hazırlayaq?
Payızın ilk ayının ilk günlərini yaşayırıq. Hava şəraitinin dəyişməsi, yağışlar və havanın soyuması ilə yayda daim kondisionerin təsirinə məruz qalan orqanizm daha da zəifləyir. İnsan xəstəliklər, soyuqdəymə, xroniki yorğunluq qarşısında aciz qalır.
Terapevt Cəmilə Tağızadənin sözlərinə görə, xüsusilə də yayda istirahət etməyən, düzgün həyat tərzi sürməyən, pis vərdişləri olanların payızda immun sistemi daha da zəifləyir: "Yayda orqanizm kifayət qədər güc yığmadığından havanın dəyişməsinə adaptasiya ola bilmir" deyən həkim əlavə edib ki, yayda hamı daha sağlam olacağını, xəstələnməyəcəyini düşünür. Nəticədə özünü qorumur, tərli-tərli su içir, vitamin kompleksləri qəbul etmir, istidən iştahı itdiyi üçün yaxşı qidalanmır. Bir çox həkimlər müşahidə edib ki, yay tətillərindən sonra insanların əksəriyyəti daha da zəifləyir. Belə ki, yayda dincəlməyə gedəndə çoxu əslində orqanizmin yükləndiyini düşünmür. Hətta günəş altında qaralanda belə, qaydalara əməl etmədikdə, günün altında şüaların zəzərli olduğu vaxtlarda olduqda ultrabənönşəyi şüalar immun sistemini zəiflədir. "Başqa ölkəyə getmək, dəyişikliklər psixoloji rahatlıq gətirsə də, bədəni gücdən salır. Təyyarədə qısa müddət ərzində xeyli məsafəni dəf etmək də sağlamlığı zəiflədir".
Müsahibimiz bildirib ki, istirahət zamanı yayda heç yerə getməsək də, gündəlik rejim dəyişir: "Rejimin dəyişməsi bir müddət orqanizmə mənfi təsir göstərir. Zəifləmiş orqanizm payız fəslinə hazırlıqsız olur. Bunun üçün immun sistemini möhkəmləndirmək məsləhətdir. Bunun ən sadə yolu bitki və giləmeyvəli dəmləməli çaylar içməkdir".
Onun dediyinə görə, immun sistemini möhkəmlətmək üçün ilk növbədə qida rasionuna fikir vermək lazımdır: "Sutkalıq qida rasionunda hər insanın fizioloji quruluşuna uyğun olaraq tələbatlarını tam ödəyən vitaminli qidalar olmalıdır".
Fikir vermisinizsə, payızda insanlar tez-tez yuxululuqdan şikayət edirlər. Bu kalori çatışmazlığından baş verir. Orqanizm ona lazım olan vitaminləri qəbul etmədiyi üçün gücdən düşür, zəifləməyə başlayır. Günəş şüalarının azlığı da yuxululuğu çoxaldır.
Həkim bildirib ki, iyləri xoşagəlməz olsa da, payızda süfrədə mütləq soğan və sarımsaq olmalıdır: "Süd məhsulları, meyvə-tərəvəz yemək də əsasdır. Bu mövsümdə yaydan fərqli olaraq əhval-ruhiyyə tez-tez aşağı düşür. Bu səbəbdən də əhvalı yüksəldən qida məhsulları yemək lazımdır. Yaxşı əhval da immun sisteminin güclənməsinə kömək edir. Ət, balıq, banan, şokolad, acı bibər, yumuta, qarabaşaq, herkules insanı daha nikbin edir.
C.Tağızadənin dediyinə görə, payızda soyuqlu günlər artdıqca insan daha çox çəki alır. Bu ona görə baş verir ki, orqanizm yetərincə vitamin D qəbul etmir. D vitamininin çatışmazlığı insanın doyması barədə siqnalı verən hormonun artmasının qarşısını alır. Nəticədə beynə siqnal gəlmir və insan lazım olandan artıq yeməyə başlayır.
Payızda immun sistemi zəifliyindən qurtulmaq üçün D vitaminli bol qida (yumurta, balıq) yemək, daha çox hərəkət etmək, təmiz havada gəzmək, istirahət günlərində dincəlmək, eyni vaxtda yatmaq və yuxudan oyanmaq, yaxşı yatmaq, yuxudan doymaq, özünü yormamaq, gigiyena qaydalaırna əməl etmək lazımdır.
Onun sözlərinə görə, təbiətlə hormoniyada yaşamaq da immun sistemini gücləndirir: "Payız mənzərələrindən xeyli zövq almaq, tənbəlliyə qalib gəlib hər gün təmiz havada 1-2 saat gəzmək lazımdır" deyən Cəmilə Tağızadə əlavə edib ki, immun sistemi bədbin, stressə məruz qalan insanlarda daha çox zəifləyir.
Terapevt Cəmilə Tağızadənin sözlərinə görə, xüsusilə də yayda istirahət etməyən, düzgün həyat tərzi sürməyən, pis vərdişləri olanların payızda immun sistemi daha da zəifləyir: "Yayda orqanizm kifayət qədər güc yığmadığından havanın dəyişməsinə adaptasiya ola bilmir" deyən həkim əlavə edib ki, yayda hamı daha sağlam olacağını, xəstələnməyəcəyini düşünür. Nəticədə özünü qorumur, tərli-tərli su içir, vitamin kompleksləri qəbul etmir, istidən iştahı itdiyi üçün yaxşı qidalanmır. Bir çox həkimlər müşahidə edib ki, yay tətillərindən sonra insanların əksəriyyəti daha da zəifləyir. Belə ki, yayda dincəlməyə gedəndə çoxu əslində orqanizmin yükləndiyini düşünmür. Hətta günəş altında qaralanda belə, qaydalara əməl etmədikdə, günün altında şüaların zəzərli olduğu vaxtlarda olduqda ultrabənönşəyi şüalar immun sistemini zəiflədir. "Başqa ölkəyə getmək, dəyişikliklər psixoloji rahatlıq gətirsə də, bədəni gücdən salır. Təyyarədə qısa müddət ərzində xeyli məsafəni dəf etmək də sağlamlığı zəiflədir".
Müsahibimiz bildirib ki, istirahət zamanı yayda heç yerə getməsək də, gündəlik rejim dəyişir: "Rejimin dəyişməsi bir müddət orqanizmə mənfi təsir göstərir. Zəifləmiş orqanizm payız fəslinə hazırlıqsız olur. Bunun üçün immun sistemini möhkəmləndirmək məsləhətdir. Bunun ən sadə yolu bitki və giləmeyvəli dəmləməli çaylar içməkdir".
Onun dediyinə görə, immun sistemini möhkəmlətmək üçün ilk növbədə qida rasionuna fikir vermək lazımdır: "Sutkalıq qida rasionunda hər insanın fizioloji quruluşuna uyğun olaraq tələbatlarını tam ödəyən vitaminli qidalar olmalıdır".
Fikir vermisinizsə, payızda insanlar tez-tez yuxululuqdan şikayət edirlər. Bu kalori çatışmazlığından baş verir. Orqanizm ona lazım olan vitaminləri qəbul etmədiyi üçün gücdən düşür, zəifləməyə başlayır. Günəş şüalarının azlığı da yuxululuğu çoxaldır.
Həkim bildirib ki, iyləri xoşagəlməz olsa da, payızda süfrədə mütləq soğan və sarımsaq olmalıdır: "Süd məhsulları, meyvə-tərəvəz yemək də əsasdır. Bu mövsümdə yaydan fərqli olaraq əhval-ruhiyyə tez-tez aşağı düşür. Bu səbəbdən də əhvalı yüksəldən qida məhsulları yemək lazımdır. Yaxşı əhval da immun sisteminin güclənməsinə kömək edir. Ət, balıq, banan, şokolad, acı bibər, yumuta, qarabaşaq, herkules insanı daha nikbin edir.
C.Tağızadənin dediyinə görə, payızda soyuqlu günlər artdıqca insan daha çox çəki alır. Bu ona görə baş verir ki, orqanizm yetərincə vitamin D qəbul etmir. D vitamininin çatışmazlığı insanın doyması barədə siqnalı verən hormonun artmasının qarşısını alır. Nəticədə beynə siqnal gəlmir və insan lazım olandan artıq yeməyə başlayır.
Payızda immun sistemi zəifliyindən qurtulmaq üçün D vitaminli bol qida (yumurta, balıq) yemək, daha çox hərəkət etmək, təmiz havada gəzmək, istirahət günlərində dincəlmək, eyni vaxtda yatmaq və yuxudan oyanmaq, yaxşı yatmaq, yuxudan doymaq, özünü yormamaq, gigiyena qaydalaırna əməl etmək lazımdır.
Onun sözlərinə görə, təbiətlə hormoniyada yaşamaq da immun sistemini gücləndirir: "Payız mənzərələrindən xeyli zövq almaq, tənbəlliyə qalib gəlib hər gün təmiz havada 1-2 saat gəzmək lazımdır" deyən Cəmilə Tağızadə əlavə edib ki, immun sistemi bədbin, stressə məruz qalan insanlarda daha çox zəifləyir.
