Dünyaya böyük ideyalar bəxş etmiş 10 dəli dahi {5-6}
Pasiyent 5: Conatan Svift
İrlandiya yazıçısı (1667-1745)
Diaqnoz: Pik və ya Alsqeymer xəstəliyi — mütəxəssislər mübahisə edirlər.
Simptomlar: Başgicəllənmə, dezorientasiya, yaddaşın itməsi, ətrafdakı insanları və əşyaları tanımamaq, insan nitqinin mənasını tutmaq qabiliyyətinin itməsi.
Xəstəlik tarixçəsi: Həyatın sonunda tam əqli zəifliyə qədər simptomların tədricən güclənməsi.
Dünyaya bəxş edilmiş ideyalar: Siyasi satiranın yeni forması. «Qulliverin səyahəti», sözsüz, intellektualın onu əhatə edən həqiqətə ilk istehzalı baxışı deyil, ancaq yenilik burada baxışda yox, optikadadı.
Pasiyent 6: Jan — Jak Russo
Fransız yazıçısı və filosof (1712-1778)
Diaqnoz: Paranoya.
Simptomlar: Təqib maniyası.
Xəstəlik tarixçəsi: 1760-cı illərdə «Emil və ya tərbiyə Haqqında» kitabının çıxışından sonra yazıçının kilsə və hökumətlə münaqişəsi nəticəsində Russoya əvvəlcədən də məxsus şübhəlilik son dərəcə ağır forma aldı. Russonun gözünə hər yerdə sui-qəsdlər görünürdü, o sərsəri həyatı yaşayırdı və o güman edirdi ki, onun bütün dostları və tanışları ona qarşı qəsd hazırlayırlar və ya ondan nədənsə şübhələnirlər, buna görə də o bir yerdə uzun müddət qalmırdı.
Dünyaya bəxş edilmiş ideyalar: Pedaqoji islahat. Uşaqların tərbiyəsi üzrə müasir əyani vəsaitlər bir çox bəndlərdə «Emili» təkrarlayır: Russo cəza metodunun əvəzinə dəstək və nəvaziş metodlarını təklif edirdi. O güman edirdi ki, uşaq yeni informasiyanı qəbul etməyə psixi cəhətdən hazır olmadığından uşağı quru faktların mexaniki qavranmasından azad edib, ona hər şeyi canlı nümunələrlə izah etmək lazımdı.
Yeni ədəbi istiqamətlər və yeni ədəbi qəhrəman tipi. Russo fantaziyasıyla doğulmuş sentimental idealist varlıq — ağlı yox, ancaq yüksək əxlaqi hissləri rəhbər tutan ağlağan «vəhşi», — sonra inkişaf etdi, böyüdü və sentimentalizm və romantizm çərçivəsində köhnəldi.
"İctimai müqavilə Haqqında" yazıdan çıxış edən hüquqi demokratik dövlət ideyası. İnqilabın ideyası (Böyük fransız inqilabının savaşçıları məhz Russonun əsərləriylə ilhamlanırdılar); nə qədər paradoksal olsa da Russo özü, heç vaxt radikal çıxışların tərəfdarı deyildi.