Cəfər Sadiq(ə)haqqında
Cəfər Sadiq (ə) haqqında
O, peyğəmbər ümmətinin sultanı, risalət dəlili, sədaqətli daşıyıcı, araşdıran alim, övliyalar qəlbinin meyvəsi, peyğəmbərin ciyərparəsi, Əli təfsirçisi, peyğəmbər varisi, aşiq bir arif idi.
Qeyd etdik ki, əgər Peyğəmbər (s) səhabə və Əhli-beyt (ə) haqqında deyilənləri yada salsaq ayrıca bir kitab tərtib etməliyik. Belə bir kitab risalət xanədanından sonrakı övliyaların şərhi olar. Təbərrük olaraq imam Sadiqdən (ə) başlayırıq. Çünki o Əhli-beytdəndir (ə) və onun məzhəblə bağlı buyuruqları daha çoxdur. Ən çox rəvayət imam Sadiqdən (ə) nəql olunmuşdur.
Sadiq məzhəbində olanlar on iki imam məzhəbindədir. Yəni bir nəfər on iki nəfəri təmsil edir. Əgər təkcə ondan danışsaq qeyd etməliyik ki, bütün elmlərdə, eləcə də ibadətdə misilsiz idi. Böyük etimad sahibi olan imam Sadiq mütləq iqtida ləyaqətinə malik idi.
O həm allahpərəstlərin şeyxi, həm məhəmmədilərin imamı, həm zövq əhlinin rəhbəri, həm eşq əhlinin öncülü, həm abidlərin iqtida etdiyi şəxs, həm zahidlərin məhbubu, həm misilsiz təfsirçiydi. İmam Sadiq (ə) imam Baqirdən (ə) bir çox rəvayətlər nəql etmişdir. Düşünmürəm ki, kimsə həqiqətdən xəbərsizdir. Məhəmmədə iman gətirib, onun övladlarını inkar edən, Məhəmmədə iman gətirməmişdir. Şafei Əhli-beyti (ə) o qədər sevmişdir ki, hətta rafizilikdə (şiələrə verilən mənfi ad) qınanmışdır. Hətta buna görə onu həbs etmişlər. Həmin vaxt yazdığı şerdən iki misra:
Əhli-beyti (ə) sevmək rafiziliksə,
Rafizi desinlər bu aşiq kəsə.
Nəql edirlər ki, bir gün Davud Tai imam Sadiqin (ə) yanına gəlib dedi: "Ey Allah rəsulunun oğlu! Qəlbim qaralıb, mənə bir öyüd ver. Siz bütün məxluqdan fəzilətlisiniz və hamıya öyüd verməyiniz vacibdir.” İmam (ə) buyurdu: "Ya Əba Süleyman! Qorxuram ki, Qiyamət günü Rəbbim Ona itaət haqqını pozduğum üçün məni qınaya. Dediklərin həzrəti Haqqın şənindədir.” Davud ağladı və dedi: "Pərvərdigara! Onun vücudu peyğəmbərdəndir, tərkibi bir dəlildir, babası peyğəmbər, anası Bətuldur. Bununla o bir bu qədər çəkinir! Vay Davudun halına!”
İmam Sadiqin (ə) qiymətli bir xəzə büründüyünü görüb dedilər: "Ey peyğəmbər övladı! Bu libas sənin Əhli-beytinə (ə) yaraşırmı?” İmam həmin şəxsin əlini tutub yaxasına çəkdi. Onun əynində əli didən palaz vardı. İmam (ə) buyudru: "Bu Allahın haqqına görədir, bu birisi bəndələrin haqqına görə.”
O, peyğəmbər ümmətinin sultanı, risalət dəlili, sədaqətli daşıyıcı, araşdıran alim, övliyalar qəlbinin meyvəsi, peyğəmbərin ciyərparəsi, Əli təfsirçisi, peyğəmbər varisi, aşiq bir arif idi.
Qeyd etdik ki, əgər Peyğəmbər (s) səhabə və Əhli-beyt (ə) haqqında deyilənləri yada salsaq ayrıca bir kitab tərtib etməliyik. Belə bir kitab risalət xanədanından sonrakı övliyaların şərhi olar. Təbərrük olaraq imam Sadiqdən (ə) başlayırıq. Çünki o Əhli-beytdəndir (ə) və onun məzhəblə bağlı buyuruqları daha çoxdur. Ən çox rəvayət imam Sadiqdən (ə) nəql olunmuşdur.
Sadiq məzhəbində olanlar on iki imam məzhəbindədir. Yəni bir nəfər on iki nəfəri təmsil edir. Əgər təkcə ondan danışsaq qeyd etməliyik ki, bütün elmlərdə, eləcə də ibadətdə misilsiz idi. Böyük etimad sahibi olan imam Sadiq mütləq iqtida ləyaqətinə malik idi.
O həm allahpərəstlərin şeyxi, həm məhəmmədilərin imamı, həm zövq əhlinin rəhbəri, həm eşq əhlinin öncülü, həm abidlərin iqtida etdiyi şəxs, həm zahidlərin məhbubu, həm misilsiz təfsirçiydi. İmam Sadiq (ə) imam Baqirdən (ə) bir çox rəvayətlər nəql etmişdir. Düşünmürəm ki, kimsə həqiqətdən xəbərsizdir. Məhəmmədə iman gətirib, onun övladlarını inkar edən, Məhəmmədə iman gətirməmişdir. Şafei Əhli-beyti (ə) o qədər sevmişdir ki, hətta rafizilikdə (şiələrə verilən mənfi ad) qınanmışdır. Hətta buna görə onu həbs etmişlər. Həmin vaxt yazdığı şerdən iki misra:
Əhli-beyti (ə) sevmək rafiziliksə,
Rafizi desinlər bu aşiq kəsə.
Nəql edirlər ki, bir gün Davud Tai imam Sadiqin (ə) yanına gəlib dedi: "Ey Allah rəsulunun oğlu! Qəlbim qaralıb, mənə bir öyüd ver. Siz bütün məxluqdan fəzilətlisiniz və hamıya öyüd verməyiniz vacibdir.” İmam (ə) buyurdu: "Ya Əba Süleyman! Qorxuram ki, Qiyamət günü Rəbbim Ona itaət haqqını pozduğum üçün məni qınaya. Dediklərin həzrəti Haqqın şənindədir.” Davud ağladı və dedi: "Pərvərdigara! Onun vücudu peyğəmbərdəndir, tərkibi bir dəlildir, babası peyğəmbər, anası Bətuldur. Bununla o bir bu qədər çəkinir! Vay Davudun halına!”
İmam Sadiqin (ə) qiymətli bir xəzə büründüyünü görüb dedilər: "Ey peyğəmbər övladı! Bu libas sənin Əhli-beytinə (ə) yaraşırmı?” İmam həmin şəxsin əlini tutub yaxasına çəkdi. Onun əynində əli didən palaz vardı. İmam (ə) buyudru: "Bu Allahın haqqına görədir, bu birisi bəndələrin haqqına görə.”
