İslamda İntiqam
Gözəl əxlaq sahibi olub, faydalı işlər görənlər, ədəb və hörmətləri səbəbiylə müxtəlif nemətlərə layiq olduqları kimi, üsyankar və xain olanlar da pis davranışlarının cəzalarını müxtəlif şəkillərdə çəkirlər. Dünya yaranandan bu günə qədər həmişə belə gəlmişdir və belə də getməkdədir. Düşmənə qarşı döyüşdə zəfər qazanmağı xəyal edib intiqam almağı düşünərkən, düşmənin da səndən intiqam almağı güdməkdə olduğunu, fürsətini kolladığını unutmamaq lazımdır. Düşməndən intiqam almaq şirin bir duyğu isə də Allah (cc)'n çəkdiyi qanunların xaricində başqasına zərər verməyi düşünmək doğru deyil. Pislik edənə cəza vermək lazım olduğu halda pisliyə yaxşılıqla cavab vermək daha uca bir fəzilət və daha gözəl bir duyğudur. Kimi insanlar xarab xarakterlərindən qaynaqlanmaq üzrə, son dərəcə normal bir davranışı incidici, alçaldıcı və ya ləyaqəti alçaldan bir rəftar qəbul edə bilməkdə və buna görə bir növ intiqam duyğularına qapıla bilməkdədir. Bu vəziyyətdəki insanların içlərində daşıdıqları qisas və hirs qarşısında yaxşı niyyətli insanın etməsi lazım olan ayədə açıq bir şəkildə ortaya qoyulmuşdur: "Sən sırf Rəbbimizin ayələri bizə gəldiyində iman etdiyimiz üçün bizə qisas eşidirsən. Ey Rəbbimiz! Bizə səbr ver və bizi müsəlman olaraq öldür". Görülür ki, bu vəziyyətdə inanclı insana düşən, səbrini artırması və haqq yoldan ayırmaması üçün Allah (cc)'a dua etməkdir. Hz. Məhəmməd (s.ə.v) heç bir zaman öz ehtiras və arzusu üçün intiqam almamış və səhabələrinə də belə bir tövsiyə etməmişdir. Hədis-i şərifdə sevimli Peyğəmbərimiz (s.ə.v)'in bu rəftarı belə izah edilər: "Allah Rəsulu iki şey arasında sərbəst buraxılsa, günah olmamaq şərtiylə, ən asan olanını alardı. Əgər günahı tələb edən bir şey olsa, insanların ondan ən uzaq olanı olardı. Allah Elçisi, Əziz və Cəlil Allahın haramlarının tapdalanması xaricində, özü üçün intiqam almamışdır.
"Allah (cc)'ın intiqamını ifadə edən ayələr belədir: "O, sənə Kitabı haqq və özündən əvvəlkiləri təsdiqləyici olaraq endirdi. O, daha əvvəl nazil olmuş Tövratı və İncili insanlar üçün bir hidayət olaraq endirmişdi. Furqanı da O, nazil etdi. Şübhəsiz ki, Allahın ayələrini inkar edənlər üçün şiddətli bir əzab vardır. Allah yenilməz qüvvət sahibidir, intiqam sahibidir". Ayədən aydındır ki, Allah (cc)'ın intiqamının, ayələri inkar edənləri şiddətli şəkildə cəzalandırması olduğudur. Kimiləri sırf Allah (cc) lütfü ilə iman gətirənləri zənginləşdirdi deyə onlardan intiqam almağa qalxarlar. "Bir şey deməyə dair Allaha and içirlər. Halbuki o, küfr sözünü demiş və (guya) Müsəlman olduqdan sonra inkar etdilər. Ayrıca bacara bilmədikləri şeyə (peyğəmbəri öldürməyə) də cürət etdilər. Sırf, Allah və Rəsulu öz lütfü ilə onları dövlətli qıldığı üçün intiqam almağa qalxdılar. Əgər tövbə etsələr, onlar üçün xeyirli olar. Əgər üz döndərsələr, Allah onları dünyada və axirətdə şiddətli bir əzaba mübtəla edər. Artıq onlar üçün yer üzündə nə bir dost, nə də bir köməkçi tapılar. "İnananlardan intiqam almağa çalışanların etməkləri lazım olan tək şey tövbə edib Allah (cc)'dan bağışlanma diləməkdir. Əgər bunu yapmazlarsa acı əzaba düçar olacaqlar, dünyada tək qalacaqlar. İntiqamın bir ölçüsü də qisas alma xüsusiyyətini daşımasıdır. Zalimlər hansı aqibətə düçar olacaqlarını görəcəklər. "Haqsızlığa məruz qalma vəziyyəti istisna olmaqla, adamın qisas almaq üçün hesablar etməsi xoş qarşılanan bir vəziyyət deyil. Bunu əksinə bağışlayıcılıq yolu seçilməlidir." (Döyüşdə) kafirlərlə qarşı-qarşıya gəldiyiniz zaman boyunlarını vurun.
"Allah (cc)'ın intiqamını ifadə edən ayələr belədir: "O, sənə Kitabı haqq və özündən əvvəlkiləri təsdiqləyici olaraq endirdi. O, daha əvvəl nazil olmuş Tövratı və İncili insanlar üçün bir hidayət olaraq endirmişdi. Furqanı da O, nazil etdi. Şübhəsiz ki, Allahın ayələrini inkar edənlər üçün şiddətli bir əzab vardır. Allah yenilməz qüvvət sahibidir, intiqam sahibidir". Ayədən aydındır ki, Allah (cc)'ın intiqamının, ayələri inkar edənləri şiddətli şəkildə cəzalandırması olduğudur. Kimiləri sırf Allah (cc) lütfü ilə iman gətirənləri zənginləşdirdi deyə onlardan intiqam almağa qalxarlar. "Bir şey deməyə dair Allaha and içirlər. Halbuki o, küfr sözünü demiş və (guya) Müsəlman olduqdan sonra inkar etdilər. Ayrıca bacara bilmədikləri şeyə (peyğəmbəri öldürməyə) də cürət etdilər. Sırf, Allah və Rəsulu öz lütfü ilə onları dövlətli qıldığı üçün intiqam almağa qalxdılar. Əgər tövbə etsələr, onlar üçün xeyirli olar. Əgər üz döndərsələr, Allah onları dünyada və axirətdə şiddətli bir əzaba mübtəla edər. Artıq onlar üçün yer üzündə nə bir dost, nə də bir köməkçi tapılar. "İnananlardan intiqam almağa çalışanların etməkləri lazım olan tək şey tövbə edib Allah (cc)'dan bağışlanma diləməkdir. Əgər bunu yapmazlarsa acı əzaba düçar olacaqlar, dünyada tək qalacaqlar. İntiqamın bir ölçüsü də qisas alma xüsusiyyətini daşımasıdır. Zalimlər hansı aqibətə düçar olacaqlarını görəcəklər. "Haqsızlığa məruz qalma vəziyyəti istisna olmaqla, adamın qisas almaq üçün hesablar etməsi xoş qarşılanan bir vəziyyət deyil. Bunu əksinə bağışlayıcılıq yolu seçilməlidir." (Döyüşdə) kafirlərlə qarşı-qarşıya gəldiyiniz zaman boyunlarını vurun.
