Yeni doğulan körpələrə zərərli və faydalı qidalar
Körpələrin ilk 6 ay mütləq əmizdirilməsini və tək ana südü almasını tövsiyə edirik. 6-cı aydan sonra ana südünün bəsləyiciliyi azalmaqla bərabər davam edər. Bu səbəblə 6 ay, 9 ay arasında uşaqlara ilk növbədə ana südü amma bərabərində çeynəməyə,dil hərəkətlərinə hazırlıq olması üçün əlavə qidaların başlanmasını təklif edirik.
Uşağınıza yedirtməyi,içirtməyi düşündüyünüz bəzi ərzaqlar körpələriniz üçün zərərli ola bilər. Aşağıdakı şəkil qalereyasında hər şəklin altında qısa pargarraflar halında 0-1 yaş arası uşaqlar üçün zərərli qidalar haqqındakı yazılarımızı oxuya bilərsiz.
Yeni doğulan körpələrə zərərli və faydalı qidalar:
Uşaq sağlamlığı mövzusunda ekspertlər və valideynlərin diqqətlə üzərində dayandığı ən əhəmiyyətli nöqtə körpələrin ilk 6 ayda yalnız ana südü ilə qidalanmasıdır.
Ancaq bu aylardan sonra əlavə qidaya keçildiyi dövrdə uşaqlara xüsusilə verilməməsi lazım olan qidalar məsələsində valideynlərin məlumatlı olması lazımdır.
İnək südü: Bağırsaqlarda gizli qanaxma, dəmir çatışmazlığı və anemiya edə bilir.Allergik xəstəliklərə yaxalanma təhlükəsində artım səbəbi ola bilir.
Duz: Böyrəklərdən duz addımı nisbəti ilk 1 yaşda aşağıdır. 1 yaş altında təklif edilən və gündəlik ehtiyacı ödəyəcək duz miqdarı,aldığımız qidalarda kifayət qədər mövcuddur.Çox duz, böyrək yükünü artırır və sonrakı yaşlarda hipertoniya riskinə səbəb ola bilər.
Şəkər: Heç bir bəsləyici dəyəri yoxdur.Köklük,anoreksiya,irəliyə doğru yanlış qidalanma vərdişi və ürək damar xəstəlikləri inkişafına zəmin hazırlayır.
Yumurta ağı: Zülal quruluşu səbəbilə yüksək nisbətdə allergik xüsusiyyəti var. 9-cu aydan etibarən az-az verilə bilər.
Marqarin kimi qatı yağlar: Həzm edilməsi çətindir. Daşıdığı doymuş yağ turşuları aonrakı yaşlarda damar sağlamlığını təhdid edir. 9-cu aydan sonra səhər yeməyinə kərə yağı əlavə edilə bilər.
Kolbosa kimi qidalar də tövsiyə edilmir. Çünki bu qidalar çox yağlı və yüksək kalorili olduğundan uşaqlarda köklüyə yol açabilir.Ayrıca bişməmiş olduqları üçün qida zəhərlənmələrinə də yol açabilirler.Sosiska da məsləhət edilməyən qidalardandır.
Qaymaq da tez pozulan və kontaminə olan bir yeyəcəkdir.Kontamine olmuş qaymağı yeyən bir uşaqda saatlar içərisində ishal və qusma ortaya çıxa bilər. Bu qidanın çox istehlak edilməsi də köklüyə yol aça bilər.
Bal: Təbii və çox bəsləyici bir qida olmasına baxmayaraq həm allergik bir qidadır,həm də "clostridium botulinum" adlı bir idman daşıdığından körpələrdə çox təhlükəli ola biləcək bir növ qida zəhərlənməsinə yol aça bilər.
Çay,qəhvə,şokolad, kakao: Bu qidaların tərkibindəki kofein körpə üçün sağlam deyil. Kalsium həzmi azalır. Çay da dəmir həzmini pozaraq qansızlığa yol açar.
Badımcan və paxla (lobya) : Badımcanın bəsləyici dəyəri yoxdur və nikotin ehtiva edir. Paxla isə nadir də olsa "favizm" adı verilən ciddi bir xəstəliyə yol açacağından 1 yaş altında təklif edilməz.
Qabıqlı dəniz məhsulları: 9. aydan sonra balıq izgara-buğulama olaraq verilə bilər. Ancaq qabıqlı dəniz məhsulları yüksək allergen xüsusiyyətləri ilə məlumdur.
Diqqət edilməsi lazım olan başqa qidalar da mövcuddur. Məsələn, ispanaq nitrit ehtiva etməsi səbəbindən 8-ci aydan sonra saxlanmadan, gündəlik təzə olaraq hazırlanıb verilməlidir.
Qoz ləpəsi allergik qidalar arasında sayılmaqla birlikdə çox yaxşı bir təbii omega dəstəyi olması baxımından yaxşıca əzilərək az az verilə bilər.
Pomidor da allergik və turşulu bir ərzaq olmaqla birlikdə bişirilərək verilə bilər. Burada diqqət edilməsi lazım olan ən əhəmiyyətli nöqtə tərəvəz və meyvələri mütləq mövsümündə istehlak etmək lazımdır..
Konserv və qablaşdırılmış heç bir məhsul istifadə edilməməlidir.Buzxanada saxlanan ərzaqların istifadə edilməsində isə hər hansı bir maneə yoxdur.
Körpə baxımı mövzusunda təcrübəli olmayan valideynlər qidalanma məsələsində süsusilə mütəxəssis həkimlərə məsləhətləşməlidir. Bu sayədə uşağın xəstəliklərdən uzaq,sağlam böyümə inkişaf dövrü keçirməsi mümkün olur.
Mənbə: bebekvehamilelik.com
(Tərcümə edilib)
(Tərcümə edilib)