Cəhənnəmdə olanlar müəyyən bir surə sonra əzaba öyrəşəcəklər deyilir. Məncə bu onlar üçün əzabın yüngülləşməsi mənasına gəlir. Sizcə necədir?
Cəhənnəm küfrün cəzasının və əbədidir. Dünyada iman etmədən ölən bir insan o əzab diyarında əbədi olaraq qalacaqdır. Bir ayət-i kərimədə onların cildləri yandığında yenilənəcək beləcə əbədi olaraq əzab çəkəcəkləri xəbər verilir. Cəhənnəm əzabı deyilincə ilk ağla gələn maddi əzabdır, atəş əzabıdır. Bunun yanında davamlı olaraq qaranlıqda qalma əzabı, cənnətdən əbədiyyən məhrum qalma əzabı kimi fərqli əzablar da vardır. Bunlardan bədənin odla əzab çəkməsinə, kəşf əhli bəzi övliya, ancaq Allahın biləcəyi çox uzun bir müddətdən sonra bir dərəcə öyrəşiləcəyini və odla bir növ ünsiyyət ediləcəyini xəbər vermişlər.
Nur Külliyyatında da bir məktubda bu mövzuya qısaca toxunulur və bu xəbərin qaynağı olaraq, "Hədisin işarəsindən aydın olur." Qeydi yazılır. Buna görə bu mövzuda sarih bir ayə və hədis olmamaqla birlikdə bir hədisin işari mənasından hərəkətlə və kəşfə əsaslanaraq bir xəbər verilmişdir. Bu xəbərdən Muhyiddin Ərəbi həzrətləri də çox danışır. Hətta o daha da irəli gedərək "bir növ ülfət" yerinə "bir növ zövq alınacağından" bəhs edir.
Əlbəttə ki bu ülfət və bu zövq dünyadakı bəzi heyvanların bizim çox iğrendiğimiz həyat mühitlərinə öyrəşmələri yaxud ondan zövq almaları cinsindən olsa gərək. Cənnətin o tərif sığmaz zövqləri, orada ediləcək peyğəmbər söhbətləri və nəhayət bütün cənnət ləzzətlərini geri buraxan Rü'yətullah (Allahın cəmalını görmək) ləzzətini nəzərə alaraq cəhənnəm əhlinin o ülfət və ləzzətlərinin gerçək mənada bir ləzzət və zövq ola bilməyəcəyi aydın olur. Sözü edilən hədis haqqında Nur Külliyyatında bir şərh edilməmiş. Ancaq Muhyiddin Ərəbi həzrətlərinin bu və bənzəri mövzularda tez-tez nəzərə verdiyi bir hədis-i qüdsi var: rəhmətinin qəzəbimi keçdi. Ustadın sözünü etdiyi hədis də bu olsa gərək.
Bunu da əhəmiyyətlə ifadə etmək istəyirik: Bu kimi mövzular nə imana, nə də ibadətə mövzu təşkil edirlər. Bu səbəbdən bu mövzularda, əks fikri müdafiə edən kəslərlə bir müzakirəyə girmənin gərəksiz olduğunu düşünürük.
Nur Külliyyatında da bir məktubda bu mövzuya qısaca toxunulur və bu xəbərin qaynağı olaraq, "Hədisin işarəsindən aydın olur." Qeydi yazılır. Buna görə bu mövzuda sarih bir ayə və hədis olmamaqla birlikdə bir hədisin işari mənasından hərəkətlə və kəşfə əsaslanaraq bir xəbər verilmişdir. Bu xəbərdən Muhyiddin Ərəbi həzrətləri də çox danışır. Hətta o daha da irəli gedərək "bir növ ülfət" yerinə "bir növ zövq alınacağından" bəhs edir.
Əlbəttə ki bu ülfət və bu zövq dünyadakı bəzi heyvanların bizim çox iğrendiğimiz həyat mühitlərinə öyrəşmələri yaxud ondan zövq almaları cinsindən olsa gərək. Cənnətin o tərif sığmaz zövqləri, orada ediləcək peyğəmbər söhbətləri və nəhayət bütün cənnət ləzzətlərini geri buraxan Rü'yətullah (Allahın cəmalını görmək) ləzzətini nəzərə alaraq cəhənnəm əhlinin o ülfət və ləzzətlərinin gerçək mənada bir ləzzət və zövq ola bilməyəcəyi aydın olur. Sözü edilən hədis haqqında Nur Külliyyatında bir şərh edilməmiş. Ancaq Muhyiddin Ərəbi həzrətlərinin bu və bənzəri mövzularda tez-tez nəzərə verdiyi bir hədis-i qüdsi var: rəhmətinin qəzəbimi keçdi. Ustadın sözünü etdiyi hədis də bu olsa gərək.
Bunu da əhəmiyyətlə ifadə etmək istəyirik: Bu kimi mövzular nə imana, nə də ibadətə mövzu təşkil edirlər. Bu səbəbdən bu mövzularda, əks fikri müdafiə edən kəslərlə bir müzakirəyə girmənin gərəksiz olduğunu düşünürük.
